Μπορεί να μη ζούμε στη δυστοπική κοινωνία του Τζωρτζ Όργουελ (ακόμη), αλλά μερικές φορές δεν απέχουμε και πολύ αν σκεφούμε τις διαστάσεις που έχει πάρει η online παρακολούθησή μας. Κι αν οι «επισκέψεις» των κυβερνήσεων στους λογαριασμούς μας δεν σας φαίνονται αρκετές, τότε μπορείτε να απολαύσετε την ιδέα ότι και οι διάφορες εταιρίες και διαφημιστικές, κάνουν ένα πανηγύρι παρακολούθησης των χρηστών και μαζεύουν με διάφορους τρόπους τεράστιες ποσότητες πληροφοριών. Ακόμη κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε, ωστόσο συμβαίνει (μήπως έχετε προσέξει μια συγκεκριμένη διαφήμιση, π.χ., να «σας κάνει παρέα» παρόλο που αλλάζετε ιστοσελίδες;)
Και μιας και η πληροφορία είναι δύναμη, παρακάτω θα σας αναλύσουμε τους τέσσερις βασικούς (αλλά όχι και μοναδικούς) τρόπους που οι online δραστηριότητές, μας καθώς περιηγούμαστε στο Διαδίκτυο, βοηθούν στο να μαζεύονται πληροφορίες για το άτομό μας, αλλά και κάποια κόλπα για να τους αποφύγετε.
Μέθοδος 1η: ζητούν τα δεδομένα σας απευθείας
Ναι, ακούγεται αστείο. Αλλά ακόμη πιο αστείο ακούγεται το πόσο πολλοί τα δίνουν χωρίς δεύτερη σκέψη. Με όλη αυτή την τεχνολογία που έχουν στη διάθεσή τους, οι διαφημιστικές (και όχι μόνο) θα μπορούσαν να αποφύγουν το να ζητούν την απευθείας αποδοχή μας στο να μας παρακολουθούν. Κι όμως, το κάνουν. Και ο λόγος είναι γιατί οι περισσότεροι (ή τουλάχιστον πάμπολλοι) χρήστες δεν δίνουν και πολύ σημασία σε μια «άκακη» ερώτηση που θέλει να μας καταγράψει τα στοιχεία προκειμένου να μας παράσχει «δωρεάν» υπηρεσίες.
Σε μια τέτοια περίπτωση, στις προεδρικές εκλογές του 2016, ο τότε υποψήφιος Ted Cruz, προσέλαβε μια εταιρία που θα συνέλεγε στοιχεία ψυχολογικού προφίλ για τους πολίτες των ΗΠΑ μέσω μιας μαζικής έρευνας σύμφωνα με άρθρο του «The Observer». Το ακόμη χειρότερο ήταν ότι οι συμμετέχοντες δεν είχαν ιδέα για το περιεχόμενο του γκάλοπ, πόσο μάλλον ότι είχε να κάνει με την προεκλογική εκστρατεία ενός πολλά υποσχόμενου πολιτικού!
Μέθοδος 2η: παρακολουθούν τα cookies του browser σας
Είναι νομίζω γνωστά σε όλους. Τα cookies. Μικρά προγράμματα που εναποτίθενται στον browser σας από διάφορους ιστότοπους προκειμένου να μπορείτε να μπείτε αυτόματα στον συγκεκριμένο ιστότοπο όταν τον επισκεφθείτε εκ νέου, χωρίς να συμπληρώνετε στοιχεία ή να ξανακάνετε ρυθμίσεις και επιλογές που σας βολεύουν κλπ.
Όμως με αυτά ακριβώς τα cookies, οι διαφημιστικές και άλλες εταιρίες (όπως π.χ. τα κοινωνικά δίκτυα) μπορούν να δημιουργήσουν μια αρκετά ακριβή εικόνα του ατόμου σας και των συνηθειών σας, ακόμη κι αν δεν τους δίνετε τέτοιες πληροφορίες με τη θέλησή σας.
Πολλά τέτοια cookies μπορούν να σας εντοπίσουν ακόμη κι αν χρησιμοποιείτε διαφορετικές συσκευές (PC, smartphone, tablet). Και οι διάφορες «οντότητες» του Web που αναλαμβάνουν αυτή τη δουλειά, χρησιμοποιούν μια τεχνική που λέγεται «συγχρονισμός cookies», για να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους κι έτσι να φτιάχνουν το προφίλ σας με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια.
Δείτε ακόμη: Διαγραφή ιστορικού, προσωρινής μνήμης και Cookies από την εφαρμογή Safari, του υπολογιστή σας Mac
Μέθοδος 3η: η χρήση του «Canvas Fingerprinting»
Το «Canvas Fingerprinting» είναι ένας ακόμη μηχανισμός που χρησιμοποιούν οι εταιρίες μέσω των online «αντιπροσώπων» τους για να παρακολουθούν τους χρήστες. Με απλά λόγια, είναι ένα script που δίνει εντολή στον browser σας να σχεδιάσει μια μοναδική, αόρατη για σας εικόνα, που μπορεί μετά να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθησή σας στη συσκευή που δουλεύετε.
Χρησιμοποιείται ευρέως από μια πληθώρα ιστοτόπων και blog και ακόμη και η ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου τη χρησιμοποιεί. Και, σε αντίθεση με τα cookies, το Canvas Fingerprinting δεν μπορεί να διαγραφεί από την προσωρινή μνήμη (cache) του browser σας, κι έτσι θα παραμένει και θα λειτουργεί είτε σας αρέσει, είτε όχι.
Μέθοδος 4η: ανάλυση των συνηθειών σας
Πέρα όμως από τα cookies και τις έρευνες και γκάλοπ, κάποιες εταιρίες με μεγάλη εξάπλωση - όπως π.χ., τα Facebook και Google - μπορούν να συλλέγουν μεγάλες ποσότητες πληροφοριών για τις συνήθειές σας και το κάνουν με ευκολία απλά και μόνο γιατί χρησιμοποιείτε τις υπηρεσίες τους.
Για παράδειγμα, το Facebook καταγράφει τα πάντα από τις δραστηριότητές σας: την είσοδο και έξοδο, τα «μου αρέσει» ή ό,τι άλλο σαν αντίδραση σε άρθρα και ανακοινώσεις φίλων σας, τις δικές σας αναρτήσεις και το είδος τους, τους ίδιους τους φίλους σας, σε ποιους και σε τι κάνετε συνήθως «μου αρέσει», κ.ο.κ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το κοινωνικό δίκτυο φτιάχνει μια λεπτομερέστατη εικόνα του χαρακτήρα σας (καλύτερα απ’ ό,τι εσείς οι ίδιοι γνωρίζετε τους εαυτούς σας) και μετά πουλάει αυτά τα προφίλ (μοσχοπουλάει είναι η ακριβής λέξη) σε εταιρίες που ενδιαφέρονται για να σας στοχοποιήσουν με τις διαφημίσεις των προϊόντων τους (το λιγότερο).
Όπως καταλαβαίνετε, τίποτε στον κόσμο αυτό δεν είναι αληθινά δωρεάν.
Δείτε ακόμη: Πώς να φτιάξετε ένα VPN δίκτυο
Τι μπορείτε να κάνετε
Παρόλο που ό,τι κάνετε στο Internet παρακολουθείται, όπως καταλάβατε, υπάρχει ωστόσο, ένας αριθμός πρακτικών που μπορείτε να ακολουθήσετε, προκειμένου να διατηρήσετε την ανωνυμία σας και να αποφύγετε την online παρακολούθηση.
- Για αρχή λοιπόν, μην συμμετέχετε σε έρευνες και γκάλοπ των οποίων το σκοπό δε γνωρίζετε.
- Χρησιμοποιείστε μια επέκταση που να μπλοκάρει τα cookies στο browser σας (ή απενεργοποιείστε τα στις ρυθμίσεις του). Μπορείτε να εξαιρέσετε τις ιστοσελίδες που θέλετε να επιτρέπονται τα cookies, εφόσον σας εξυπηρετούν και τις εμπιστεύεστε. Όπως είπαμε, τα cookies μπορούν πάντα να διαγραφούν εύκολα από την προσωρινή μνήμη του browser σας.
- Χρησιμοποιείστε ένα πρόγραμμα απορρήτου όπως το Ghostery.
- Ενημερωθείτε για το Canvas Fingerprinting και, αν μπορείτε, αποφεύγετε ιστοτόπους που το χρησιμοποιούν. Για μια λίστα του ποιοι ιστότοποι το χρησιμοποιούν, δείτε εδώ.
- Βέβαια το να σας ζητήσουμε να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε ιστοτόπους όπως οι Google, Facebook, Twitter κλπ, είναι μάλλον άσκοπο. Αλλά μπορείτε να χρησιμοποιείτε email προγράμματα όπως το Hushmail, και μηχανές αναζήτησης όπως η DuckDuckGo.
- Ψάξτε και βρείτε τι είδους δεδομένα συλλέγουν κάποιοι ιστότοποι για σας (όπως το Google που δίνει αυτή τη δυνατότητα εδώ και απενεργοποιείστε ό,τι μπορείτε.
- Τέλος, το καλύτερο και πιο σίγουρο από όλα, που καλύπτει όλες τις περιπτώσεις: Εγκαταστήστε και χρησιμοποιείτε πάντα ένα VPN (Virtual Private Network) σε οποιαδήποτε συσκευή χρησιμοποιείτε. Όχι μόνο προστατεύει την ανωνυμία σας, αλλά σας κάνει αόρατο στο Internet και κάνει αδύνατη την παρακολούθησή σας. Αν δε θέλετε να πληρώσετε (παρόλο που το ποσό που ζητούν οι εταιρίες παροχής VPN είναι αστείο και συνήθως καλύπτει πάνω από μία-δύο συσκευές στο ίδιο πακέτο), τουλάχιστον εγκαταστήσετε ένα browser όπως ο TOR που έχει ενσωματωμένο VPN και καθιστά την παρακολούθησή σας αδύνατη. Επίσης ο Google Chrome έχει μια επέκταση που του προσθέτει VPN δυνατότητες. Θα τη βρείτε στο Google Play Store.
- Και κάτι ακόμη: σταματήστε να βγάζετε φωτογραφίες και να αναρτάτε ευαίσθητες προσωπικές σας πληροφορίες όπως, τα παιδιά σας (ειδικά αν είναι μικρά), τα φαγητά σας, τις περιοχές που επισκέπτεστε, τα ψώνια σας κλπ,κλπ. Ο Όργουελ είχε προβλέψει ότι μια μέρα θα παρακολουθούμαστε, αλλά δεν είχε προβλέψει ότι την κάμερα που μας παρακολουθεί θα την κρατάμε εμείς!
Αυτά λοιπόν περί παρακολούθησης και, αν πραγματικά ανησυχείτε για τα προσωπικά σας δεδομένα, την ανωνυμία και την ιδιωτική σας ζωή (και θα ‘πρεπε), ακολουθείστε τις συμβουλές μας.
Γιατί όπως έλεγαν και οι Αρχαίοι: «Τα εν οίκω, μη εν δήμω».
Δείτε ακόμη: Οδηγίες για VPN και απομακρυσμένη πρόσβαση από Mac σε Windows
από Elichord
