Ας κάνουμε μία τεχνολογική, αλλά και ψυχαγωγική βόλτα στο παρελθόν αλλά και το παρόν των παιχνιδιών ποδοσφαίρου. Ποιος θυμάται το Sensible World of Soccer;
Εισαγωγή
Ποδόσφαιρο, football, soccer, όπως και να το πεις, πρόκειται για το δημοφιλέστερο άθλημα στον κόσμο, ίσως και για ένα από τα δημοφιλέστερα θεάματα, γενικότερα. Βέβαια, η προσέγγιση του καθενός μας είναι διαφορετική, ως προς την ουσία του όρου. Κάποιοι, βλέπουν το ποδόσφαιρο ως κάτι το αμιγώς “αθλητικό”, ενώ κάποιοι άλλοι δίνουν έμφαση στην ψυχαγωγία που αυτό προσφέρει.
Προσθέστε στους “κάποιους” τους αριθμολάγνους, τους wannabe προπονητάδες, τους λάτρεις του στοιχήματος, αλλά και “καταστάσεις”, όπως τα όνειρα των νέων παιδιών (ειδικά σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή) και θα αποκτήσετε μία λίγο ευρύτερη εικόνα, αλλά και οπτική, επί του αθλήματος.
Όλο αυτό όμως το ετερόκλητο κοινό, ασχολείται με το ποδόσφαιρο. Και με την ευκαιρία της χρήσης της λέξης “ετερόκλητο”, ίσως ήρθε η ώρα να αναφέρω ένα μεγάλο πλεονέκτημα του αθλήματος. Είναι κατά βάση, “αταξικό”.
Στο γήπεδο (στις κερκίδες ή και στον αγωνιστικό χώρο), σε μια καφετέρια, ή ακόμα και σε ένα σπίτι που λαμβάνει χώρα μία ποδοσφαιρική μάζωξη, είναι εξαιρετικά πιθανό να συναντήσουμε ανθρώπους όλων των κοινωνικοοικονομικών τάξεων. Βέβαια, το πλεονέκτημα αυτό δεν συναντάται αποκλειστικά στο ποδόσφαιρο, καθώς, σε αθλήματα όπως το bowling μάλλον αποτελεί ...ρουτίνα.
Από αρκετούς βέβαια χαρακτηρίζεται ως “λαϊκό” άθλημα, κυρίως λόγω της μαζικότητας που το χαρακτηρίζει, παρά για λόγους ταξικού διαχωρισμού.
Το ποδόσφαιρο στην ηλεκτρονική ψυχαγωγία
Από τα πρώτα βήματα της ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας, το ποδόσφαιρο αποτέλεσε “μπροστάρη”, καθώς όλοι οι δημιουργοί παιχνιδιών ήθελαν να πάρουν ένα κομμάτι από την εν δυνάμει πίτα. Σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως βέβαια στα πρώιμα χρόνια των video games, τα περισσότερα παιχνίδια ποδοσφαίρου απλά ...θύμιζαν ποδόσφαιρο, παρά προσομοίωναν ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι.
Γερά στη μάχη, με αξιώσεις, μπήκαν πρώτα τα coin ops (ναι, τα “ουφάδικα”). Στην πορεία, υπολογιστές όπως ο Spectrum, η Amiga, ο Amstrad, ο Atari ST, αλλά και τα “τυπικά” PC’s πήραν τα ηνία, όχι όμως κατ’ αποκλειστικότητα. Βλέπετε είχε φτάσει η ώρα των παιχνιδομηχανών, οι οποίες είχαν έρθει ...για να μείνουν.
Ειδικά από την κυκλοφορία του πρώτου Playstation (PS One) και μετά, τα παιχνίδια ποδοσφαίρου “απογειώθηκαν” πραγματικά και τα πρώτα franchises άρχισαν να σχηματίζονται.
Πάμε να βολτάρουμε!
Football Manager
1982 - Addictive Games (δημιουργός του label αλλά και του τίτλου ήταν ο Kevin Toms)
Football Manager - ZX Spectrum
Ξεκίνησε ως παιχνίδι κειμένου, με το στόρι που ακριβώς φαντάζεστε. Αρχικά σε άγνωστες (σήμερα) πλατφόρμες, όπως το Tandy TRS-80 αλλά και ο Dragon 32. Στην πορεία έγινε port στον Sinclair ZX80, στον ZX81, στον ZX Spectrum (Sir Clive Marles Sinclair σε ευχαριστούμε για όλα) και μεταγενέστερες εκδόσεις του κυκλοφόρησαν για την Amiga, τον Amstrad CPC, τον Atari ST, τον BBC Micro, τον Commodore 64, αλλά και για PC.
Μάλιστα, οι εκδόσεις του παιχνιδιού για Acorn Electron, Atari 8-bit, Commodore Plus/4 και MSX, παρέμειναν text based!
Football Manager - Commodore 64
Ο σκοπός του παιχνιδιού ήταν να ανεβάσουμε το club που θα επιλέξουμε από την τέταρτη, στην πρώτη κατηγορία.
Για την ιστορία, το συγκεκριμένο franchise “σιώπησε” στις αρχές τις δεκαετίας του ’90 και ουδεμία σχέση έχει με τον σημερινό γνωστό μας τίτλο. Σίγουρα όμως, άνοιξε το δρόμο για τα παιχνίδια που προσομοιώνουν την προπονητική διαδικασία, ακόμα και αυτή της διοίκησης ενός ποδοσφαιρικού club.
Match Day
1984 - Ocean
Match Day στον ZX Spectrum
Καλό το μανατζάρισμα, αλλά τι γινόταν εκείνες τις εποχές αν κάποιος ήθελε να παίξει μπαλίτσα; Μα φυσικά, υπήρχε το Match Day για τον ΖΧ Spectrum, το οποίο στην πορεία κυκλοφόρησε και για Amstrad CPC, BBC Micro, αλλά και για τον Commodore 64. Με άπειρα bugs, ειδικά στην πρώτη έκδοση, όπως για παράδειγμα η αδυναμία κίνησης του goalkeeper εάν ο αντίπαλος δεν έκανε σουτ.
Στη δεύτερη έκδοση διορθώθηκαν αρκετά από αυτά και επίσης εισήχθησαν στοιχεία όπως η αναπήδηση της μπάλας επάνω στους παίκτες, αλλά και η δυνατότητα της ρύθμισης της δύναμης των σουτ! Αθάνατος Jon Ritman!
Tehkan World Cup
1985 - Tehkan, Ltd.
Πρόκειται ίσως για το πιο κλασικό coin op football game. Η ευκολία στον χειρισμό του, η έκδοση “τραπεζάκι” η οποία βόλευε αφάνταστα για διπλά παιχνίδια και ένα γρήγορο δύο διαστάσεων gameplay, ήταν όπως φαίνεται (μαζί με τα περίφημα για την εποχή γραφικά του) αρκετοί σαν λόγοι για την τεράστια επιτυχία του.
Tehkan World Cup - Gameplay
Φυσικά, αρκετοί το προτιμούσαν για τα “κόλπα” του, όπως το κλασικό διαγώνιο σουτ, που όσο προχωρούσαμε στη διοργάνωση, έπρεπε απλά να το εκτελoύμε με μεγαλύτερη ακρίβεια. Το σουτ όμως έμπαινε μέσα, πάντα. Υπήρχαν και άλλα κόλπα, όπως το σουτ από το τέρμα του επιτιθέμενου (αν θυμάμαι καλά, η μπάλα κατέληγε στο δοκάρι του αντίπαλου goalkeeper και μετά το “rebound” ήταν στανταράκι).
Super Soccer
1986 - Imagine Software
Πρόκειται για ένα παιχνίδι που κανείς δεν “αγάπησε”, αλλά όλοι εκτίμησαν για τα στοιχεία που εισήγαγε στα ηλεκτρονικά παιχνίδια ποδοσφαίρου. Παίζαμε θυμάμαι τον τίτλο για να χαρούμε τις “ελευθερίες” που μας προσέφερε μέσα στο γήπεδο.
Μπορούσαμε επιτέλους να κάνουμε δυνατά, ψηλά και “ζυγισμένα” σουτ, αλλά έπρεπε να υπολογίζουμε τη φορά του παίκτη μας όπως τρέχαμε, γιατί, για πρώτη φορά, αυτός δεν γύρναγε από τη μία στην άλλη κατεύθυνση σε χρόνο dt (φρένο, αλλαγή κατεύθυνσης, ομαλή επιτάχυνση). Τρεις δείκτες, ταχύτητα, ενέργεια και δύναμη, προσπάθησαν να μετατρέψουν το είδος του παιχνιδιού από arcade σε simulator, με μερική όμως επιτυχία.
Kick Off
1989 - σχεδιασμένο από τον Dino Dini κυκλοφόρησε από την Anco
Και περνάμε στον βασιλιά των 80’s! Προγενέστερες προσπάθειες υπήρξαν πολλές (όπως αυτές που αναφέραμε συν κάποιες άλλες, όπως η σειρά “Fifa World Cup”), αλλά, η πιο “ριζοσπαστική” από αυτές ήταν το Kick Off.
Με αναβαθμισμένα ηχητικά εφέ αλλά και την εισαγωγή του aftertouch (φάλτσο), το παιχνίδι αυτό έγραψε ιστορία. Με σύστημα κάθετης προβολής και μία ταχύτητα αδιανόητη για τα δεδομένα της εποχής, τα “πρωταθληματάκια” στα σπίτια φίλων έδιναν και έπαιρναν!
Η έκδοση για Atari ST (αν θυμάμαι καλά), δεν είχε στοιχεία όπως τα δίχτυα των goalposts, προκειμένου να διατηρηθεί η ταχύτητα του παιχνιδιού σε υψηλά επίπεδα. Ήταν επίσης ένα από τα παιχνίδια του Atari ST που μπορούσαμε να παίξουμε στην Amiga 500 με άψογο emulating (ίσα ίσα για να “κοροϊδέψουμε” την έλλειψη των διχτύων, αφού μας κορόιδευαν για την έλλειψη ενσωματωμένου sampler στην Amiga).
Η αλήθεια είναι βέβαια πως στην πραγματικότητα το Kick Off είχε αναπτυχθεί αρχικά για τον Atari ST αλλά τότε αν κάποιος είχε χάσει το τεύχος του Pixel που ανέφερε την πληροφορία, απλά δεν είχε άλλο τρόπο να το μάθει (προσωπικά το έμαθα τώρα, αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες στο διαδίκτυο για το παιχνίδι).
Το franchise αυτό ήταν εξαιρετικά επιτυχές και στην πραγματικότητα “έσβησε" κάπου στα μέσα των 90’s (αν και οι προσπάθειες αναβίωσής του συνεχίστηκαν και μεταγενέστερα).
FIFA Soccer (ή FIFA, ή FIFA Football)
1993 - Electronic Arts
Ναι, είναι ακριβώς αυτό που φαντάζεστε! Το (μισητό για τους φανς του PES) Fifa, ξεκίνησε την καριέρα του στα τέλη του 1993. Αν και τότε είχε μεγάλο ανταγωνισμό από τα Kick Off και Sensible World of Soccer και ήταν αντικειμενικά υποδεέστερο από αυτά, εν τούτοις κατάφερε αρχικά να “επιβιώσει”, κυρίως λόγω των επίσημα αδειοδοτημένων πρωταθλημάτων που προσέφερε.
Δηλαδή, ο λόγος που ξεχώρισε τότε, είναι και ο λόγος που επιβιώνει σήμερα έναντι του ανώτερου “Pro” (PES lovers stand united)!
Ο τίτλος αυτός έμελε να είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους στην ιστορία των video games, καθώς δεκάδες εκδόσεις του κυκλοφόρησαν για υπολογιστές αλλά και για παιχνιδοκονσόλες. Η άνω φωτό είναι από το Sega Mega Drive!
Ακολουθεί ένα εξαιρετικό video που μας δείχνει την ιστορία του παιχνιδιού από το 1993 έως και το 2009.
Sensible World of Soccer (SWOS)
1994 - Virgin Games
Ο μισητός αντίπαλος κάθε λάτρη του Kick Off. Ίσως και ο λόγος για τον οποίο το Kick Off άρχισε να “ξεθωριάζει”. Ενώ είχε κάποια μειονεκτήματα έναντι των άλλων τίτλων, τα ωραία για την εποχή γραφικά του σε συνδυασμό με το εύκολο gameplay του το κατέστησαν τον άρχοντα των football games των early 90’s.
Θυμάμαι, το παιχνίδι αυτό είχε αγαπηθεί και από παίκτες που δεν έπαιζαν “ποδοσφαιράκια”, κάτι το οποίο αποτέλεσε ένα από τα δυνατά χαρτιά του τίτλου. Συμπληρωματικά, το παιχνίδι κράτησε την κάθετη (bird's-eye view) προβολή του Kick Off, αν και μάλλον αποτέλεσε και το κύκνειο άσμα για αυτόν τον τύπο προβολής.
Ένα άλλο μεγάλο πλεονέκτημα του SWOS, ήταν η δυνατότητα επιλογής ομάδων από πολλές κατηγορίες, πολλών χωρών. Epic!
Οι προσπάθειες της αναβίωσης του τίτλου συνεχίστηκαν για πολλά πολλά χρόνια, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία.
Pro Evolution Soccer (World Soccer: Winning Eleven 5)
2001 - Konami
Μπορεί τυπικά το Pro, PES, ή με την τυπική του ονομασία, Pro Evolution Soccer να ξεκίνησε την πορεία του το 2001 ως franchise, οι ρίζες του όμως ξεκινούν από το International Superstar Soccer, το οποίο και κυκλοφόρησε το 1995, αρχικά για το Super NES! Η Konami στην ουσία βελτίωνε συνεχώς τον τίτλο αυτόν, χρησιμοποιώντας ονόματα όπως Goal Storm (1996) και ISS Pro (1997), σχεδόν πάντα κρατώντας ταυτόχρονα την original ονομασία του παιχνιδιού, “Winning Eleven”.
Το Pro, πάντα είχε, αλλά και εξακολουθεί να έχει το πιο ρεαλιστικό gameplay. Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που απ’ ευθείας κέντρισε το ενδιαφέρον μεγαλύτερων ηλικιών, αλλά και συγκροτημάτων που μας καλούσαν να παίξουμε Pro, όχι όμως ασυνόδευτο...
Υστερεί σημαντικά του FIFA στην αδειοδότηση των ομάδων, γεγονός το οποίο έγινε ακόμα πιο έντονο στην πιο πρόσφατη έκδοσή του (που είναι η Bayern;;;). Konami ακούς;
Σε κάθε περίπτωση είναι ο τίτλος που καθιέρωσε το football simulating, έναντι του arcade τρόπου παιχνιδιού, αν και, η αλήθεια είναι πως η διαφορά από το FIFA σε αυτόν τον τομέα έχει μειωθεί αισθητά.
PES για το Playstation 2 - 2001
Επίλογος
Ασφαλώς και υπήρξαν και άλλοι αξιόλογοι τίτλοι στο πέρασμα των δεκαετιών. Προσπάθησα να παραθέσω αυτούς που έπαιξαν τον μεγαλύτερο ρόλο στην εξέλιξη των football video games, αλλά και αυτών που είχα τη (μεγάλη) χαρά να παίξω. Μπορείτε να φανταστείτε πώς είναι να παίζεις διπλό παιχνίδι στο Match Day, με το πληκτρολόγιο του ZX Spectrum; Όχι του “+”, αλλά του κλασικού “γομολάστιχα”!
ZX Spectrum
Πλέον, όπως συμβαίνει και γενικότερα, όλοι έχουμε επικεντρωθεί στα δύο δυνατά franchises, το FIFA και το PES. Είναι αλήθεια πως όντως είναι και οι πιο δυνατοί τίτλοι, αλλά εκτιμώ πως θα ήταν καλό για τον χώρο αν πρωταγωνιστούσαν και άλλοι. Όπως είδαμε από τη βόλτα μας στο παρελθόν, ο ανταγωνισμός ήταν που εισήγαγε νέα στοιχεία και σήμερα, όσο και αν αυτό ακουστεί (ή τελοσπάντων “διαβαστεί”) περίεργο, αυτός δεν υπάρχει.
Σαν μια άτυπη συμφωνία κυρίων, η EA και η Konami “μας τα παίρνουν” κάθε χρόνο, στην ουσία για την ενημέρωση των rosters, καθώς πλέον οι βελτιώσεις από έκδοση σε έκδοση είναι από ελάχιστες, έως ...λίγες.
Ελπίζω να απολαύσατε το μικρό αυτό τεχνολογικό / ψυχαγωγικό ταξίδι στον χρόνο, μέσω των football video games.
Αλήθεια, ποιο είναι τα αγαπημένο σας “ποδοσφαιράκι”;
από Kostthem
