Κινέζοι επιστήμονες δημιουργούν το πρώτο ανθρώπινο έμβρυο σε εργαστήριο.
Σύμφωνα με μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη στο περιοδικό Protein & Cell, μια επιστημονική ομάδα στο Πανεπιστήμιο Sun Yat-sen στο Guangzhou, στην Κίνα, δημιούργησε τα πρώτα ανθρώπινα έμβρυα μέσω γενετικής μηχανικής. Φήμες κυκλοφορούσαν εδώ και αρκετό καιρό ότι κάτι τέτοιο είχε ήδη συμβεί, αλλά μέχρι στιγμής δεν είχε υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση που να το στηρίζει. Τώρα είναι επίσημο!
Για να επιτύχουν κάτι τέτοιο, οι επιστήμονες, χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται CRISPR (clustered regularly interspaced short palindromic repeats), που - με απλά λόγια - είναι μια διαδικασία αναζήτησης γονιδίων που προκαλούν κληρονομικές ασθένειες. Η διαδικασία έχει να κάνει με την έκχυση του σύνθετου ενζύμου CRISPR/Cas9, που συνδέεται με το DNA και το διασπά σε συγκεκριμένα σημεία. Αυτή η σύνθεση μπορεί να προγραμματιστεί ώστε να στοχοποιεί προβληματικά γονίδια και να τα αντικαθιστά με άλλα μόρια, ώστε να τα μετατρέπει σε ουδέτερες ενώσεις αποτελεσματικά και πριν ένα άτομο γεννηθεί με την ασθένεια. Η τεχνική παρουσιάστηκε πρώτα σε έμβρυα ζώων και σε ανθρώπινα κύτταρα ενηλίκων, αλλά αυτή είναι η πρώτη μελέτη που εκδόθηκε και αφορά ανθρώπινα έμβρυα.
Στα πειράματά τους οι ερευνητές προσπάθησαν να επεξεργαστούν ένα γονιδίωμα που ονομάζεται HBB, το οποίο κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη της οποίας οι μεταλλάξεις μπορούν να δημιουργήσουν μια πολύ σοβαρή ασθένεια του αίματος. Για το διορθώσουν χρησιμοποίησαν την τεχνική CRISPR ώστε να επεξεργαστούν τη μοριακή κατάσταση του γονιδιώματος - άλλα η διαδικασία δεν είχε πάντα επιτυχή αποτελέσματα.
Σε μερικά από τα έμβρυα το CRISPR έχασε το στόχο του και επεξεργάστηκε λάθος τμήματα του DNA. Από τα 86 έμβρυα, μόνο 71 επέζησαν της διαδικασίας και το DNA επιδιορθώθηκε μόνο στα 25 από αυτά - πολλά από τα οποία φάνηκε να εμπεριέχουν νέο και απρόσκλητο γενετικό κώδικα.
Αυτό φυσικά είναι πρόβλημα γιατί οι τυχαίες μεταλλάξεις μπορεί να δημιουργήσουν νέες δυσλειτουργίες, με πιθανότατα καταστροφικά και απρόβλεπτα αποτελέσματα στις επόμενες γενεές. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν επιτράπηκε στα έμβρυα να συνεχίσουν να εξελίσσονται. Είχαν αναπτυχθεί ειδικά για τις ανάγκες των πειραμάτων και είχαν ρυθμιστεί έτσι ώστε να σταματήσουν να αναπτύσσονται σε πρώιμο στάδιο. Εδώ ο καθένας μπορεί να θέσει τις προσωπικές του ενστάσεις όσον αφορά την ηθική του θέματος.
Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι το πείραμα είναι επαναστατικό - αλλά η επεξεργασία γονιδίων κατ' αυτό τον τρόπο δεν είναι ακόμη έτοιμη για ευρύτερη χρήση. "Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνική σε ανθρώπινα έμβρυα, θα πρέπει να φτάσουμε πρώτα σε ποσοστά επιτυχίας κοντά στο 100%" είπε ο υπεύθυνος καθηγητής της ομάδας Jinjiu Huang. "Γι' αυτό το λόγο σταματήσαμε. Πιστεύουμε ότι είναι ακόμη πολύ ανώριμη η τεχνική αυτή".
Έτσι, αν και τα αποτελέσματα δείχνουν υποσχόμενα, απέχουμε ακόμη αρκετά χρόνια - αν όχι πάνω από δεκαετία - από μορφές γενετικής μηχανικής τύπου Gattaca (δείτε την ταινία αν τη βρείτε).
από Elichord
